ChatGPT (viết tắt của Chat Generative Pre-training Transformer), một trợ lý ảo được tạo ra bởi OpenAI, công cụ này ra mắt dưới dạng nguyên mẫu vào tháng 11 năm 2022 và nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ việc nó có thể hồi đáp chi tiết và trả lời lưu loát trên nhiều lĩnh vực kiến thức khác nhau.
Với mục tiêu tạo ra một trợ lý thông minh và đáng tin cậy, ChatGPT được huấn luyện trên một khối lượng lớn dữ liệu từ các nguồn trên Internet. Điều này giúp nó tích lũy kiến thức và hiểu biết về nhiều lĩnh vực như khoa học, lịch sử, công nghệ, văn hóa và nhiều hơn nữa. Vai trò chính của ChatGPT là tương tác với người dùng thông qua việc trò chuyện. Bằng cách đặt câu hỏi hoặc yêu cầu hướng dẫn từ bạn, chúng sẽ cố gắng trả lời và cung cấp thông tin hữu ích.
Cách hoạt động của ChatGPT
ChatGPT là một mô hình trí tuệ nhân tạo dựa trên mạng nơ-ron đa mục tiêu. Nó được đào tạo trên một lượng lớn dữ liệu văn bản để hiểu và tạo ra các câu trả lời phù hợp với câu hỏi hoặc yêu cầu từ người dùng.
Khi bạn nhập câu hỏi hoặc yêu cầu vào ChatGPT, mô hình sẽ xử lý câu hỏi hoặc yêu cầu của bạn, bao gồm tách từ và xử lý các ký tự đặc biệt để chuẩn bị dữ liệu cho việc đưa vào mạng nơ-ron. Từ đó, mô hình sẽ sử dụng mạng nơ-ron để xử lý thông tin đầu vào và hiểu ý nghĩa của nó. Qua quá trình này, nó sẽ tìm kiếm thông tin liên quan trong dữ liệu đã học, mô hình sẽ tạo ra câu trả lời phù hợp với câu hỏi hoặc yêu cầu của bạn. Câu trả lời này có thể bao gồm thông tin chính xác, giải thích, hoặc thậm chí là đề xuất các giải pháp.
ChatGPT đã được tối ưu hóa cho cuộc đối thoại qua việc sử dụng Học tăng cường từ phản hồi của con người (Reinforcement Learning from Human Feedback - RLHF) - một phương pháp sử dụng các ví dụ của con người để hướng dẫn mô hình đến hành vi mong muốn.
Ứng dụng của ChatGPT
Trợ giúp khách hàng: ChatGPT có thể được sử dụng để cung cấp hỗ trợ tự động cho khách hàng trên các trang web hoặc ứng dụng di động. Nó có khả năng trả lời các câu hỏi thường gặp, cung cấp thông tin sản phẩm và giải đáp các vấn đề cơ bản.
Tổng hợp thông tin: Nó có thể tự động tóm tắt thông tin từ nhiều nguồn khác nhau và hiển thị lại dưới dạng bản tóm tắt để người sử dụng dễ dàng tiếp cận.
Ứng dụng trong Truyền thông, Marketing: ChatGPT có thể hỗ trợ việc tạo ra nội dung chất lượng, bao gồm viết blog, bài viết, bài báo và nội dung truyền thông xã hội. Nó có khả năng tạo ra các câu chuyện, mô tả sản phẩm và thậm chí viết mã nguồn đơn giản.
Giáo dục và đào tạo: ChatGPT có thể giúp giáo viên và giảng viên tạo ra các tài liệu giảng dạy, trả lời câu hỏi của học viên và tạo bài kiểm tra tự động một cách dễ dàng. Nó có thể giúp sinh viên nghiên cứu và thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, và sau đó tổng hợp và tổ chức thông tin này một cách hợp lý.
Tư vấn và hỗ trợ trong lĩnh vực y tế: ChatGPT có thể được sử dụng để cung cấp tư vấn và hỗ trợ về các vấn đề y tế cơ bản. Nó có khả năng trả lời câu hỏi liên quan đến triệu chứng bệnh, cung cấp thông tin về thuốc và đưa ra lời khuyên cơ bản.
Ứng dụng trong dịch thuật: ChatGPT còn có khả năng dịch được các văn bản từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Do đó, các bạn ngành biên dịch có thể sử dụng phần mềm AI này để hỗ trợ quá trình học và làm việc. Bên cạnh đó, nó còn xóa được những rào cản ngôn ngữ hàng ngày trong đời sống hay môi trường làm việc.
Lợi ích và ưu điểm của ChatGPT
Tính linh hoạt: ChatGPT có khả năng đáp ứng nhiều loại câu hỏi và yêu cầu khác nhau từ người dùng. Nó có thể xử lý thông tin đa dạng và tạo ra câu trả lời phù hợp cho các tình huống khác nhau.
Trả lời nhanh chóng: Có thể trả lời cụ thể một cách nhanh chóng và dễ hiểu hơn những công cụ khác. Bên cạnh đó, nó hoạt động liên tục 24/7 để hỗ trợ người dùng mọi lúc mọi nơi hoặc bất cứ khi nào. Điểm đặc biệt của công cụ này là khả năng hỗ trợ cá nhân hóa cho từng người dùng nhờ vào nội dung của những cuộc trò chuyện trước đó đã ghi nhớ trước đó.
Tương tác tự nhiên: ChatGPT có khả năng dẫn dắt các cuộc hội thoại một cách tự nhiên và giống người thật, mang lại cảm giác dễ chịu và thoải mái khi trò chuyện cùng.
Khả năng học tập và cải thiện: ChatGPT dựa trên mạng nơ-ron và có khả năng học từ dữ liệu đào tạo. Nó có thể được cải thiện và nâng cao hiệu suất thông qua việc đào tạo với dữ liệu mới và phản hồi từ người dùng.
Tiết kiệm thời gian: Với những ý tưởng ban đầu mà ChatGPT đề xuất, bạn có nhiều thời gian hơn trong việc chỉnh sửa và căn chỉnh sao cho sản phẩm cuối cùng hấp dẫn và phù hợp nhất.
Các bài viết rõ ràng và đúng ngữ pháp: ChatGPT có thể chắt lọc ý tưởng, cô đọng những ý quan trọng, ngắn gọn, dễ hiểu mà lại không có những lỗi sai về ngữ pháp.
Tính sẵn có và tức thì: ChatGPT có thể được triển khai trên nhiều nền tảng và ứng dụng, từ trang web, ứng dụng di động đến các hệ thống tự động hóa. Điều này giúp người dùng có thể truy cập và sử dụng nó mọi lúc, mọi nơi.
Thách thức và hạn chế
Thiếu khả năng lập luận và suy nghĩ logic: ChatGPT thiếu khả năng lập luận và suy nghĩ logic như con người. Điều này có nghĩa là nó có thể tạo ra câu trả lời mâu thuẫn hoặc không logic trong một số tình huống.
Khả năng tạo ra thông tin sai lệch: ChatGPT được đào tạo từ dữ liệu có sẵn trên Internet, trong đó có cả thông tin không chính xác hoặc thiếu đáng tin cậy. Điều này có nghĩa là ChatGPT đôi khi có thể đưa ra các câu trả lời vô nghĩa hoặc không chính xác cho một số câu hỏi hoặc tình huống nhất định.
Phụ thuộc vào dữ liệu đào tạo: Nó có kiến thức rất hạn chế về thế giới sau năm 2021 do đào tạo cơ sở dữ liệu. Nó không thể trả lời các câu hỏi về các sự kiện gần đây và đôi khi đưa ra thông tin sai hoặc gây nhầm lẫn.
Cần chi phí lớn và khả năng xử lý dữ liệu mạnh: ChatGPT là một mô hình ngôn ngữ AI rất phức tạp, yêu cầu một lượng tài nguyên tính toán rất lớn để hoạt động hiệu quả. Điều đó có nghĩa là việc chạy ứng dụng này có thể tốn kém và có thể yêu cầu quyền truy cập vào các hệ thống phần cứng và phần mềm chuyên dụng.
Khả năng gây nhầm lẫn và hiểu sai: ChatGPT có thể hiểu sai ý định của người dùng hoặc gây nhầm lẫn trong việc đưa ra câu trả lời. Điều này có thể xảy ra trong các tình huống phức tạp hoặc khi người dùng không cung cấp đủ thông tin.
Thiếu trí tuệ cảm xúc: Mặc dù ChatGPT có thể tạo ra các phản hồi có vẻ đồng cảm, nhưng nó không sở hữu trí tuệ cảm xúc thực sự. Nó không thể phát hiện ra những dấu hiệu cảm xúc tinh tế hoặc phản ứng thích hợp với những tình huống cảm xúc phức tạp.
Hạn chế khi tạo các bài viết dài, có cấu trúc: Mặc dù có thể tạo ra các bài văn, thơ có các câu mạch lạc và đúng ngữ pháp, nhưng nó có thể gặp khó khăn trong việc tạo ra các bài viết dài, tuân theo một cấu trúc, định dạng hoặc bài tường thuật cụ thể.
Lừa đảo: Tin tặc có thể tạo văn bản thông qua các mô hình ngôn ngữ của ChatGPT để tạo quảng cáo giả mạo và các loại tài liệu lừa đảo khác. Điều này sẽ làm cho mọi thứ dễ dàng hơn cho những kẻ tấn công.
Tương lai của ChatGPT
Tương lai của ChatGPT đầy triển vọng và hứa hẹn mang đến nhiều tiềm năng và cơ hội. Với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, ChatGPT có thể trở thành một người đồng hành thông minh và hỗ trợ đắc lực cho con người trong nhiều lĩnh vực khác nhau. ChatGPT có thể tiến xa hơn để trở thành một trợ lý ảo thông minh, hiểu biết sâu sắc về nhiều ngành công nghiệp, từ y tế và giáo dục đến tài chính và pháp luật. Nó có thể trở thành một cỗ máy tư duy mạnh mẽ, giúp giải quyết các vấn đề phức tạp và đưa ra những quyết định thông minh.
Ngành công nghệ Việt Nam được thống trị bởi các công ty như FPT Software, Tiki và VNG, những công ty đã và đang tích cực đầu tư vào AI. Các công ty này đang sử dụng AI để phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới, tối ưu hóa quy trình kinh doanh và cải thiện trải nghiệm của khách hàng. Một mục tiêu quan trọng trong tương lai là cải thiện tính khả diễn giải của ChatGPT. Điều này đảm bảo rằng người dùng có thể hiểu rõ quy trình ra quyết định và có lòng tin vào thông tin được cung cấp.
Tuy nhiên, tương lai của ChatGPT sẽ phải đối mặt với những hệ quả khôn lường nếu như nó không tìm ra được hướng giải quyết cho lỗ hổng của mình. Vì vậy, ngoài việc phát triển ChatGPT cần đi kèm với quyền kiểm soát và đảm bảo an toàn. Các chính sách và hướng dẫn rõ ràng sẽ đảm bảo rằng ChatGPT không bị lạm dụng và đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin.
Tương lai của ChatGPT là một sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo và giao tiếp con người. Tuy không thể thay thế hoàn toàn con người nhưng hứa hẹn mang đến sự tiện lợi, trợ giúp và sự hiểu biết sâu sắc, từ việc giải quyết các vấn đề hàng ngày đến hỗ trợ trong quyết định lớn hơn.